Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-002906/2020 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού

Stelios Kympouropoulos (PPE), Anna-Michelle Asimakopoulou (PPE), Loucas Fourlas (PPE), Demetris Papadakis (S&D), Niyazi Kizilyürek (GUE/NGL), François-Xavier Bellamy (PPE), Nikolaj Villumsen (GUE/NGL), Costas Mavrides (S&D)

Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή στο Τσερνομπίλ και εννέα χρόνια μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα η ανθρωπότητα φοβάται το ενδεχόμενο ενός νέου πυρηνικού ατυχήματος.

Ο πυρηνικός σταθμός του Ακουγιού στο Μπουγιουκετζελί (επαρχία Μερσίνης) θα είναι ο πρώτος πυρηνικός σταθμός της Τουρκίας. Το εν λόγω έργο είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο εντός της επιστημονικής κοινότητας και έχει προκαλέσει δημόσια ανησυχία, καθώς η περιοχή είναι σεισμογενής. Το Κοινοβούλιο έχει καλέσει την Τουρκία, με διάφορα ψηφίσματά του1 , να διακόψει τα σχέδιά της για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού, να προσχωρήσει στη Σύμβαση για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο (Σύμβαση του Έσπο) και να φροντίσει για τη συμμετοχή των κυβερνήσεων των γειτονικών της χωρών, όπως της Ελλάδας και της Κύπρου, ή έστω να διαβουλευθεί μαζί τους, κατά τον σχεδιασμό οποιωνδήποτε παρόμοιων εργασιών στο μέλλον.

1. Σε ποιο βαθμό έχει συζητήσει η Επιτροπή τη θέση του Κοινοβουλίου επ’ αυτού με την Τουρκία;
2. Με δεδομένο ότι η Τουρκία, ως υποψήφια για ένταξη χώρα, οφείλει να υιοθετήσει το ενωσιακό κεκτημένο, έχει δεσμευθεί να προσχωρήσει στην Κοινή Σύμβαση για την ασφάλεια διαχείρισης του αναλωμένου καυσίμου και την ασφάλεια διαχείρισης των ραδιενεργών αποβλήτων, καθώς και στη Σύμβαση του Έσπο;
3. Ποια είναι τα πορίσματα των τεχνικών συνεδριάσεων που έχουν διεξαχθεί μέχρι στιγμής σχετικά με την ασφάλεια του έργου; Όσον αφορά την παρούσα κατάσταση, πότε πρόκειται να πραγματοποιηθεί η επικείμενη τεχνική συνεδρίαση για το Ακουγιού;

1.Ψήφισμα της 10ης Ιουνίου 2015 σχετικά με την έκθεση προόδου της Επιτροπής, του 2014, για την Τουρκία, ψήφισμα της 14ης Απριλίου 2016 σχετικά με την έκθεση του 2015 για την Τουρκία, ψήφισμα της 6ης Ιουλίου 2017 σχετικά με την έκθεση του 2016 για την Τουρκία και ψήφισμα της 13ης Μαρτίου 2019 σχετικά με την έκθεση του 2018 για την Τουρκία.

Απάντηση της κ. Simson εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (21.8.2020)

Οι τρίτες χώρες έχουν το κυριαρχικό δικαίωμα να αποφασίζουν εάν και πού θα κατασκευάσουν πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής εντός της επικράτειάς τους. Ωστόσο, η Τουρκία, ως υποψήφια χώρα, θα πρέπει να εναρμονίσει τη νομοθεσία της με το ενωσιακό κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας1.

Η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού του Ακουγιού θίγεται τακτικά στις σχετικές συνεδριάσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας. Η Επιτροπή κάλεσε την Τουρκία να συνεχίσει τη διαδικασία πυρηνικών δοκιμών αντοχής στον πυρηνικό σταθμό του Ακουγιού.

Η Τουρκία δεσμεύτηκε το 2011 να πραγματοποιήσει, εθελοντικά, πυρηνικές δοκιμές αντοχής, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχουν συμφωνηθεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Ομάδα Ρυθμιστικών Αρχών σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας (ENSREG)2. Η Τουρκία έχει υποβάλει την εθνική της έκθεση πυρηνικών δοκιμών αντοχής για αξιολόγηση από ομοτίμους, εμπειρογνώμονες της ENSREG3.

Η Επιτροπή εξακολουθεί επίσης να παροτρύνει την Τουρκία να καταστεί μέρος των συμβάσεων του Espoo και του Aarhus. Στην Τουρκία, οι διαδικασίες διασυνοριακών διαβουλεύσεων για σχέδια, προγράμματα και έργα που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε άλλη χώρα δεν είναι ευθυγραμμισμένες με το κεκτημένο της ΕΕ. Η θέση που υποστηρίζεται επανειλημμένα από την Τουρκία είναι ότι θα συμπεριλάβει τις διατάξεις για τις διασυνοριακές επιπτώσεις της οδηγίας σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) και της οδηγίας σχετικά με τη στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην εθνική της νομοθεσία και θα προσχωρήσει στη σύμβαση Espoo δύο έτη πριν από την ημερομηνία της προσχώρησής της στην ΕΕ. Εκφράζονται επίσης ανησυχίες4 ως προς τον τρόπο εφαρμογής της εθνικής νομοθεσίας για τη μεταφορά άλλων διατάξεων της οδηγίας ΕΠΕ, καθώς και για άλλα ζητήματα5.

Η Τουρκία έχει επίσης αναφέρει ότι συνεχίζονται οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες για την επικύρωση της κοινής σύμβασης για την ασφάλεια διαχείρισης του αναλωμένου καυσίμου και την ασφάλεια διαχείρισης των ραδιενεργών αποβλήτων.

1. Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις απαιτείται να σχεδιάζονται, να χωροθετούνται, να κατασκευάζονται, να τίθενται σε λειτουργία και να λειτουργούν με τρόπο ώστε να προλαμβάνονται τυχόν ατυχήματα.
2. Οι σεισμικές απειλές αποτελούν μία από τις πτυχές της πυρηνικής ασφάλειας που εξετάζεται σε αυτές τις δοκιμές αντοχής.
3. Σε διαδικασία δύο σταδίων, προγραμματισμένη να αρχίσει έως το τέλος του 2020.
4. https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/sites/near/files/20190529-turkey-report.pdf – σελ. 93.
5. Εφαρμογή του κράτους δικαίου στις δικαστικές αποφάσεις για περιβαλλοντικά ζητήματα, συμμετοχή του κοινού και δικαίωμα πρόσβασης σε περιβαλλοντικές πληροφορίες.